Hierdie volume bestaan uit ‘n versameling briewe, eerder as ‘n dagboek, wat die bedrywighede van die Nama kaptein Hendrik Witbooi dokumenteer. Die briewe dateer vanaf 1884 tot met sy sterfte in Oktober 1905. Byna al die Nama stamme was onder sy beheer, en die stamme wat nie aan hom onderworpe wou wees nie, is uitgewis. Hy het ook ‘n agt-jaar lange oorlog teen die Herero stamme gevoer. Aanvanklik was hy goedhartig teenoor die blankes aangesien hulle sy bron van wapens en ammunisie was.

Witbooi het ‘n vriendelike verhouding met die Duitse koloniste van Suidwes-Afrika (vandag bekend as Namibië). Dié situasie verander egter in 1893 toe Witbooi en sy krygers deur Duitse magte aangeval word. Hy word voorgehou as iemand wat terreur saai in Hereroland, maar word ook erken as ‘n uitstekende guerrilla-leier.

Die drie middelstes is, van links na regs, Samuel Isaak, Hendrik Witbooi en Isaak Witbooi

Hendrik Witbooi is gebore in 1830 by Pella, ‘n oase suid van die Oranjerivier, in vandag se Noord-Kaap, Suid-Afrika. Pella is ‘n sendingstasie wat verskeie kere agter gelaat en later weer beset is. Dit is hier waar Witbooi sy Lutherse opvoeding ontvang het. Hy is ‘n lid van die iKhowesin stam van die Nama (ook bekend as die Khoikhoi).

As jong seun trek Witbooi saam met sy pa, Moses, noord en woon in Gibeon in Namibië. Hier word Moses die kaptein van die stam. Hendrik Witbooi voltooi sy opvoeding by verskeie sendingstasies in Namibië en Suid-Afrika. Hy is verskeie tale magtig, insluitend Nama. Na sy studies word hy aangestel as ‘n onderwyser in Namibië, maar hy keer in 1865 terug na Gibeon op versoek van die stam.

Kaart van SWA waarop Gibeon (noord van Keetmanshoop) en Hoornkrans (SW van Rehoboth) aangetoon word. Pella is gelee SO van Warmbad.

Later ontstaan daar ‘n twis tussen hom en sy pa. Hendrik Witbooi is van sy jong dae af hardkoppig en kondig dan ook aan dat God van hom vereis om die Nama-stamme onder sy leiding te verenig en hul na die beloofde land van die Noorde te lei. Op die ouend na Hoornkrans, SW van Rehoboth.

Hendrik word kaptein van die stam na sy pa se dood. Hy begin dan ook sy bloedige veldtogte teen ander Nama-stamme en die Herero’s. Hy sterf in Oktober 1905 op die slagveld teen die Duitsers.

UITTREKSEL UIT DIE TEKS

No 39.

Hoornkrans den 23 Juny 1891.

Myn lieve Samuel Maharero!

Ik maak weder deze paar regelen aan U. Ik heb een brief voor U en heele Herero kinders gegeven, zoo vraag ik U, of U deze brief nog niet ontvangen hebt ? en als U zoud gekregen hebt, dan wach ik op aantwoord, want als U my reeds zoud geaantwoord hebt, zoo heb ik de aantwoord nog niet gekregen, zoo verzoek ik U zeer vriendelyk, om my toch antwoord te geven. Ik kapitein

Hendrik Witbooi.

No. 40.

Hornkrans den 28 Juny 1891.

Geliefde Eerwaarde Heer R. Doncan!

Ik maak U nog verder bekend, ik hoor dingen van de Duitschters, wat niet goed zyn voor my, en wat ook miesschien onze werken zal tegen staan, en verhinderen, en deze dingen geven my groote bedenkens, want de Duitschters is nu in ons land ingekomen, en heeft nu al zyne regten ingesteld ik heb nu van myne ampenaars gehoor, dat nu eene groote brief voor de stor van Rehoboth opgespyker is, waarop hy zyne regten opgeschreven heeft maar ik sta reeds in werk op deze grond van ons rooi menschen, en ik kan niet verstaan, wat de eigenlyke voornemens is van de Duitschters by zeg tot de hoofden van deze land, dat zy met hem vriendschap maken, omdat de andere sterke naties hunne grond zal vatten, maar het lyk nu, dat hy die man is wat de land wil vatten, ik heb een brief voor de Leeraar en witte mannen, wat op Atsab zyn gegeven, en gezeg, dat zy die jonge damaras vat nog daar op Atsab zyn moeten laten gaan, want door hun zyn die damaras nog op Atsab, want ik heb Atsab overwonnen en verbrand, en die damaras hebben die dag in de huizen der witte mannen en Leeraar ingevlug, zoo heb ik myne handen trug getrek, want ik heb niets met witte menschen te doen, want ik heb eerbied voor witte menschen, en ik wil niet tot witte menschen iets wat aanstootelyks [is] doen of spreken, daarom heb ik die huizen niet aangeraak, en verschoon die huizen van die witte mannen, alhoewel myne vyanden daar ingevlug hebben, zoo heb ik voor die witte mannen gezeg, dat zy die damaras moeten laten gaan, dat ik niet weder op Atsab met oorlog kom, nu hoor ik, dat de Duitschters daar op Atsab zal komen, en die damaras met geweld laten weggaan, en Atsab opbouwen als zyn plaats, zoo kan ik de werken van de Duitschters niet verstaan, want al zyne werken zyn in myne paden en plaatsen maar ik wil niet deze dingen aanzien, ik wil niet eers iets veroorzaken, want ik ben alleen met damaras te doen, van ouds, zoo als U Eld ook weet, en die damaras […]